معرفی عامل رادیواکتیو نپتونیم:
کشف آن توسط E.M.McMillan / P.H.Abelson و در سال 1940 در آمریکا انجام گرفت و نام آن برگرفته از سیاره نپتون می باشد .
نپتونیم اولین بار به صورت مصنوعی ساخته شد . این عنصر از سری اکتینیدها است. ایزوتوپ 239Np توسط McMillan , Abelson توسط بمباران سیکلوترونی نوترونی اورانیم در کالیفرنیا آماده سازی شد. ایزوتوپ 237Np توسط راکتورهای نوترونی تولید می شود. نپتونیم از واکنش NpF3 با باریم یا گاز لیتیم در 1200 درجه سانتیگراد حاصل می شود.
فلز نپتونیم به رنگ نقره ای و خیلی از فعال از نظر شیمیایی و دارای سه نوع ساختار شیمیایی است. نپتونیم آلفا ساختار آن ارتورموبیک است و چگالی آن 20.25 g/cm3 . نپتونیم بتا تتراگونال و چگالی آن 19.36 گرم بر سانتی مترمکعب است. نپتونیم گاما ساختار کوبیک و چگالی آن 18.0 g/cm3 است. نپتونیم دارای چهار حالت اکسیداسیونی به حالت محلول است.
این عنصر به فرمهای تری و تترا هیدرید مثل NpF3, NpF4, NpCl4, NpBr3, NpI3, و اکسید ترکیبات مختلف مثل سیستم اکسیژن – اورانیوم که شامل ترکبیات Np3O8 , NpO2 یافت می شود. هفده ایزوتوپ از نپتونیم شناخته شده است. فرم تجاری این عنصر ایزوتوپ 237 آن است . این ایزوتوپ می تواند برای تجهیزات ردیابی نوترونی مورد استفاده قرار گیرد.
خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر نپتونیم :
عدد اتمی: 93
جرم اتمی: 237.0482
نقطه ذوب : C° 644
نقطه جوش : C° 3902
شعاع اتمی : pm 155
ظرفیت: 3، 4، 5 و 6
رنگ: نقره ای
حالت استاندارد: جامد رادیواکتیو
نام گروه: آکتنید
شکل الکترونی: Rn5f57s2
شعاع یونی : Å 0.75
الکترونگاتیوی:1.36
حالت اکسیداسیون: 3، 4، 5 و 6
دانسیته: 20.45
گرمای فروپاشی : Kj/mol 9.46
گرمای تبخیر : Kj/mol 336
دوره تناوبی:7
شماره سطح انرژی : 7
اولین انرژی : 2
دومین انرژی : 8
سومین انرژی : 18
چهارمین انرژی : 32
پنجمین انرژی : 23
ششمین انرژی : 8
هفتمین انرژی : 2
ایزوتوپ :
ایزوتوپ نیمه عمر
Np-235 1.08 سال
Np-236 155000.0 سال
Np-236m 22.5 ساعت
Np-237 2140000.0 سال
Np-238 2.11 روز
Np-239 2.35 روز
Np-240 1.03 ساعت
Np-240m 7.22 دقیقه
اشکال دیگر :
دی هیدرید نپتونیم NpH2، تری هیدرید نپتونیم NpH3
اکسید نپتونیم NpO، دی اکسید نپتونیم NpO2، پنتا اکسید دی نپتونیم Np2O5
تری کلرید نپتونیم NpCl3، تترا کلرید نپتونیم NpCl4
منابع : بدست بشر ساخته شده است .
اثرات پزشکی عوامل شناسایی شده:
عوارض احتمالی: سرطان استخوان
اندامی که دوز بالایی را دریافت می کند: مجاری گوارشی
خلاصه ای از مطالعاتی که بر روی عوارض آن انجام شه است: قسمت عمده نپتونیمی که در بدن باقی می ماند در استخوانها نهشته می شود. قسمتی از آن هم در کبد باقی می ماند. در مطالعات مختلفی که روی جانوران آزمایشگاهی انجام شده، مشخص شده که غلظت نپتونیم در غده آدرنال بالاست.
تا کنون درانسان در اثر تماس با نپتونیم عارضه ای گزارش نشده است. روی تامپسون، در دانشکده زیست شناسی در آزمایشگاه باتل پاسیفسک در ریچلند، مطالعاتی که بر روی نپتونیم انجام شده را به طور گسترده ای بازبینی کرد. این بازبینی، شامل مطالعات روسی ها هم می شد. آنها دریافته بودند که در جانورانی که مقدار بسیار اندکی نپتونیم، به میزان یک دوز اتمی دریافت می کنند، نپتونیم باعث افزایش تومورهای استخوانی می شود. تامپسون نتیجه گرفت که احتمالا نپتونیم باعث ایجاد سرطان استخوان می شود.
در سال 1984، گروهی از دانشمندان آلمانی نتایج اولیه آزمایشی را که در موشها و به منظور اندازه گیری اثر رسوب نپتونیم 239 در استخوان و تجزیه آن به پلوتونیم 239 انجام شده بود، را منتشر کردند. نتایج اولیه نشان داد که تشکیل پلوتونیم 239 (در اثر تجزیه نپتونیم) در مقایسه با موشهایی که تنها در معرض نپتونیم قرار داشتند، تعداد تومورهای استخوانی را افزایش داده است.
قدرت عوامل از لحاظ گسترش:
تاکنون هیچ اثرزیست محیطی منفی گزارش نشده است.
