نام عامل رادیواکتیو: CALIFORNIUM
معرفی عامل رادیواکتیو: كاليفرنيم
کشف این عنصر توسط گروهی به نام های K.Street jr / A.Ghiorso / S.G.Tompson / G.T.Seaborg و در سال 1950 در آمریکا انجام گرفت و علت نامگذاری آن شهر کالیفرنیا می باشد .
کالیفرنیم ششمین عنصری است که دارای عدد اتمی بیشتر از اورانیم می باشد و بعد از آن کشف شد و توسط تامپسون، استریت، گیویرسو و سیبورگ در سال 1950 تولید شد. این عنصر در سال 1950 از بمباران مقدار کمی 242Cm با یونهای هلیم 35 MeV در سیکلوترون 60 اینچی برکلی تولید شده است. کالیفرنیمIII، تنها یون پایداردر محلولهای آبی است و کلیه تلاشها برای احیا یا اکسید کردن کالیفرنیمIII بی نتیجه بوده است. ایزوتوپ 249Cf از نتیجه بتای 249Bk به دست می آید در حالیکه ایزوتوپهای سنگین تر در اثر تابش شدید نوترون توسط واکنشهای هسته ای حاصل می شوند. وجود ایزوتوپهای 249Cf، 250Cf، 251Cf و 252Cf سوا کردن کالیفرنیم را به مقدار مشخص و با وزن کردن امکان پذیر می سازد بنابراین می تواند ویژگیهای آن را در مقیاس ماکروسکوپی بررسی کرد.
کالیفرنیم 252، یکی از قویترین تابش کننده های نورترون است. یک میکروگرم از آن، در هر دقیقه 170 میلیون نوترون از خود ساطع می کند که باعث ایجاد خطرات بیولوژیکی می شود. برای نگهداری کالفرنیم باید از حفاظهای مناسبی استفاده کرد. احیاء کالیفرنیم به حالت فلزی هنوز انجام نشده است. چون کالیفرنیم یکی از منابع مناسب نوترون است، برای آن کاربردهای جدیدی در نظر گرفته شده است. ر حال حاضر کالیفرنیم در پیمایش رطوبت نوترونی و لاگینگ (تعیین لایه های آب و نفت دار) به کار می رود. به علاوه در اکتشاف فلزاتی مانند طلا و نقره، به عنوان منبع نوترونی قابل حمل و نقل مورد استقاده قرار می گیرد. در حال حاضر 252Cf، توسط O.R.N.L. به قیمت $10/mg به فروش می رسد. از ماه می 1975 تاکنون بیش از 63 میلی گرم کالیفرنیم تولید شده و به فروش رسیده است. احتمالا کالیفرنیم در انفجار ستاره ها که سوپرنوا نامیده می شود، هم تولید می شود. زیرا تجزیه رادیواکتیو 254Cf (با نیمه عمر 55 روز) با ویژگیهای منحنی های نور این انفجارها که از طریق تلسکوپ مشاهده می شوند، انطباق دارد. هر چند این فرضیه مورد تردید است
خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر کالیفرنیم :
عدد اتمی:98
جرم اتمی:252.08
نقطه ذوب : C°900
شعاع فلزی : pm 259
ظرفیت:3و4
رنگ: متالیک
حالت استاندارد: رادیو اکتیو
نام گروه:اکتنید
انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 610
شکل الکترونی : Rn5f107s2
شعاع یونی : Å 0.934 الکترونگاتیوی:1.3
ایزوتوپ :
نیمه عمر ایزوتوپ
Cf-245 44.0 دقیقه
Cf-246 1.5روز
Cf-247 3.1 ساعت
Cf-248 334.0 روز
Cf-249 351.0 سال
Cf-250 13.0 سال
Cf-251 900.0 سال
Cf-252 2.6 سال
Cf-253 17.8 روز
Cf-254 60.5 روز
اشکال دیگر : اکسید کالیفرنیم CfO، تری اکسید کالیفرنیم Cf2O3، دی اکسید کالیفرنیم CfO2 تری کلرید کالیفرنیم CfCl3
موارد استفاده : منابع نوترونی
منابع : بدست بشر ساخته شده است .
اثرات پزشکی عوامل شناسایی شده:
کالیفرنیم 252، ساطع کننده نوترون بسیار قوی است. این ماده بی نهایت رادیواکتیو است. در اثر رادیواکتیویتی آن عوارضی ایجاد می شود که باید به آنها توجه داشت: توسعه فن آوری اتمی همراه با انتشار رادیواکتیویته به جو، خاک، اقیانوسها، دریاها و آب بوده است که باعث افزایش میزان آن در جانوران، گیاهان و مواد ساکن شده است. تابشهای این ماده وارد بدن جانوران می شود و وارد زنجیره غذایی می شود و باعث می شود که جانوران دیگر و انسانها نیز از اثرات آن متاثر شوند. بزرگترین تهدید رادیواکتیویته برای حیات، آسیب ماده ژنتیکی و ساختار ژنتیکی گونه های زنده است. آسیب ژنتیکی ناشی از تابشهای این ماده بر روی طول عمر و تولید مثل اثر می گذارد. حتی دوز پایین کالیفرنیم هم در طولانی مدت سرطان زاست. انسان فعلی، جنین و کلیه نوادگان آن دچارسرطان، آسیب سیستم ایمنی، لوسمی، سقط جنین، نقصهای مادرزادی وعقیمی می شوند. اگرچه بسیاری از عوارض ناشی از کالیفرنیم در حال افزایش است اما انسان نمی تواند افزایش تابش زمینه را ثابت کند. از نظر علمی در بررسی علل این عوارض، تنها شواهد اپیدمولوژی قابل بررسی است. شاید مهمترین اثر تابشهای رادیواکتیو در طول زمان، عقیمی باشد. تابشهای رادیواکتیو، یکی از علل شناخته شده نازایی هستند
