معرفی عوامل رادیواکتیو ید:
ید عنصری عیر فلزی جامد به رنگ تیره ـ مایل به آبی و درخشان با ساختار ارتو رومبیک است . این عنصر در سال 1811 توسط Bernard Courtois شیمیست فرانسوی کشف گردید . این عنصر در دریا و زمین در ترکیبات سدیم و پتاسیم وجود دارد . ید دارای شکلهای ترکیبی زیاد با عناصر است،اما میل واکنشی کمتری از هالوژنهای دیگر دارد .
ید خصوصیاتی مانند بعضی فلزات دارد .در کلروفرم،تتراکلرید کربن یا دی سولفید کربن حل می شود و به شکل محلول زرشکی زیبایی در می آید .ولی فقط کمی در آب محلول است . ترکیبات ید مهم در شیمی آلی و خیلی سودمند در علم پزشکی و عکاسی است.
ید در لغت به معنای بنفش می باشد. ید هالوژن در آب دریا در نهشته های قدیمی آب دریا و در آبهای شور از چاههای نفت و نمک نیز وجود دارد.
ید با خلوص زیاد توسط واکنش یدید پتاسیم با سولفات مس یافت می شود. چندین روش مختلف برای جداسازی عنصر ید شناخته شده است.
این عنصر در دمای معمولی اتاق به صورت گاز به رنگ آبی – بنفش می باشد که دارای بوی زننده ای است. این عنصر گاهی اوقات خصوصیات غیر فلزی را نیز از خود عبور می دهد. این عنصر به آسانی در ترکیبات کلروفرم، تترا کلیرد کربن، دی سولفید کربن حل می شود و به رنگ ارغوانی در می آید. این عنصر به مقدار کمی در آب حل می شود.
حدود 30 ایزوتوپ از این عنصر شناخته شده است. فقط یک ایزوتوپ پایدار در طبیعت در سال 1271 شناخته شده است. حدود 131 ایزوتوپ رادیواکتیو ید به صورت مصنوعی ساخته شده است. نیمه عمر این عنصر 8 روز است و درعملکرد غده تیروئید کاربرد دارد. یدید پتاسیم در عکاسی نیز کاربرد دارد . حداکثر غلظت مجاز ید در هوا باید از 1 mg/m3 تجاوز نکند.
خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر ید :
عدد اتمی: 53
جرم اتمی: 126.90447
نقطه ذوب : C° 113.5
نقطه جوش : C° 185.4
شعاع اتمی : Å 1.32
ظرفیت: 1,5,7
رنگ: بنفش-خاکستری تیره شفاف
حالت استاندارد: جامد
نام گروه: 17
انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 1008.4
شکل الکترونی: 4d105s25p5
شعاع یونی : Å: 2.2
الکترونگاتیوی: 2.66
حالت اکسیداسیون: ±1,5,7
دانسیته: 4.940
گرمای فروپاشی : Kj/mol 7.824
گرمای تبخیر : Kj/mol 20.752
مقاومت الکتریکی : Ohm m 1.3×107
گرمای ویژه: J/g Ko 0.214
درجه اشتعال : در حالت جامد غیر قابل اشتعال
ایزوتوپ :
ایزوتوپ نیمه عمر
I-122 3.6 دقیقه
I-123 13.2 ساعت
I-124 4.2 روز
I-125 60.1 روز
I-126 13.0 روز
I-127 پایدار
I-128 25.0 دقیقه
I-129 1.57E7 سال
I-130 12.4 ساعت
I-131 8.0 روز
I-132 2.3 ساعت
I-133 20.8 ساعت
I-134 52.6 دقیقه
I-135 6.6 ساعت
I-136 1.4 دقیقه
اشکال دیگر :
هیدرید ید HI پنتا اکسید دی ید I2O5 و تترا اکسید دی ید I2O4 کلرید ید ICl و تری کلرید ید ICl3
منابع : ترکیب سدیم و پتاسیم و آب شور
کاربرد : مقدار کم آن برای سلامتی انسانها لازم است، در گذشته به عنوان ضد عفونی کننده بکار می رفت اما ثابت شد که به مرور زمان سمی می شود .
اثرات پزشکی عوامل شناسایی شده:
ید به کلیه انواع نمک افزوده می شود. ید یکی از ترکیبات اصلی نان، ماهیهای دریا و گیاهان اقیانوسی است. ید به طور طبیعی در اقیانوس وجود دارد و بعضی از ماهیهای دریا و گیاهان آبزی آن را به طور طبیعی درون خود ذخیره می کنند.
بسیاری از داروها و شفاف کننده های پوست حاوی ید هستند. به علاوه بد یکی از ترکیبات اصلی قرصهای تصفیه آب است که در تهیه آب آشامیدنی به کار می رود.
ید، سازنده هورمون تیرویید است که برای رشد، سیستم عصبی و متابولیسم ضروری است. افرادی که کم نان می خورند یا اصلا نان نمی خورند دچار کمبود ید می شوند. در نتیجه عملکرد غده تیرویید کند شده و غده تیرویید متورم می شود. این بیماری گواتر نامیده می شود. در شرایط فعلی و با افزودن اندکی ید به نمک خوراکی، این بیماری به ندرت به وجود می آید. مقدار زیاد ید خطرناک است زیرا غده تیرویید بیش از حد فعالیت خواهد کرد. این عارضه بر روی کل بدن اثر می گذارد وضربان قلب را نامنظم کرده و باعث کاهش وزن می شود.
عنصر ید، I2، سمی است و بخار آن چشم و ریه را می سوزاند. بیشینه مجازغلظت ید موجود در هوا، 1 میلی گرم در مترمکعب است. مصرف بیش از اندازه ید، سمی است.
ید 131 یکی از رادیونوکلیدهایی است که در آزمایش بمبهای اتمی به وجود می آید که این آزمایشها در سال 1945 با آزمایش ایالات متحده آغاز شدند و در سال 1980 با آزمایش چین خاتمه یافتند. ید 131، جزء رادیونوکلیدهای دارای عمر طولانی است و تولید و تداوم تولید آن خطر سرطان را افزایش داده است. ید 131، خطر سرطان و دیگر بیماریهای تیروئید و بیماریهایی که در اثر کمبود هورمون تیروئید ایجاد می شوند را افزایش می دهد.
از مهمترین ترکیبات ید یدید سدیم و یدید پتاسیم و KIO3 است. کمبود ید در انسان باعث بیماری گواتر می شود. تیروکسین و اسید هیدرویدیک که از ترکیبات ید هستند در علم پزشکی و و محلول یدید پتاسیم و الکل برای جراحات خارجی کاربرد دارد. در موقع استفاده از این عنصر باید دقت لازم را به عمل آورد چون این عنصر در اثر تماس با پوست دست موجب جراحات می شود . گاز ید باعث سوزش چشم و غشا مخاطی می شود.
قدرت عوامل از لحاظ گسترش:
ید به طور طبیعی در هوا، آب و خاک وجود دارد. مهمترین منبع ید طبیعی، اقیانوس است. ید موجود در هوا می تواند با ذرات آب ترکیب شده و در آب یا خاک ته نشست کند. ید موجود در خاکها با مواد آلی ترکیب شده و مدتی طولانی در همان مکان باقی می ماند. گیاهانی که در این خاکها رشد می کنند، این ید را جذب می کنند. گاوها و جانوران دیگر، با خوردن این گیاهان ید را جذب می کنند.
ید موجود در آب سطحی تبخیر شده و مجددا وارد هوا می شود. انسان نیز با سوزاندن ذغالسنگ یا نفت برای تامین انرژی، ید را وارد هوا می کند. اما مقدار یدی که در اثر فعالیتهای بشری وارد هوا می شود، در مقایسه با مقدار یدی که به واسطه تبخیر از اقیانوسها وارد هوا می شود، بسیار کم است.
ممکن است ید رادیواکتیو باشد. ایزوتوپهای رادیواکتیو ید، به طور طبیعی و در اثر واکنشهای شیمیایی در جو تشکیل می شوند. قسمت عمده ایزوتوپهای رادیواکتیو ید، نیمه عمر بسیار کوتاهی دارند و به سرعت به ترکیبات ید پایدار تبدیل می شوند. اما نیمه عمر یکی از اشکال رادیواکتیو ید، میلیونها سال است و برای محیط زیست بسیار مضر می باشد. این ایزوتوپ، به وسیله دستگاههای هسته ای وارد جو می شود و در طی فرآوری اورانیوم و پلوتونیوم تشکیل می شود. وقوع حادثه در دستگاههای هسته ای باعث انتشار مقدار زیادی ید رادیواکتیو به هوا می شود.
نيمه عمريد راديواكتيو يعني I-131 كوتاه است (8 روز) و بهمين علت يك آلوده كنندة چندان مهم نيست. درواقع زمان تلاشي آن، كوتاه است ولي بخاطر ضريب انتقال بالاي آن مهم است . اهميت جانوري يد مربوط به اين است كه يد براي كار هورمونهاي تيروئيد لازم است . خطر يد راديواكتيو مربوط به چند مورد است:
1- مواردي كه رسوبات داراي يد راديواكتيو بر روي مواد غذايي ( برگها ) نشسته باشند و مستقيما خورده شده و مورد مصرف قرار گيرند . 2- مواردي كه اين آلودگي برروي گياه بنشيند يا جذب گياه شود و حيوان علفخوار از آن استفاده نمايد و درمحصولات حيواني ظهور يابد.
حدودا 10% از يد – 131 موجود در خاك، جذب گياه مي شود اما بخاطر نيمه عمر كوتاه آن محدوديت راديولوژيكي معني داري پيدا مي كند . ميوه و سبزيجات قابليت زيادي براي جذب اين راديونوكليد را دارند. اين عنصر بخاطر نيمه عمر كوتاهش هم تصفية آن از گياه ( تصفية مجازي ) سريع صورت مي گيرد و هم جذب آن از محيط هوا تقريبا در يك مرحله و سريع واقع مي شود.
جذب يد در حيوانات – يكي از مهمترين راديونوكليدهايي كه در جريان حوادث هسته اي توليد شده ووارد بدن حيوانات مي شود يد131 مي باشد كه اهميت زيادي نيز دارد وبيشتر اهميت آن مربوط به نياز هورمونهاي تيروئيد به آن است . جداي از اينكه اين راديونوكليد از چه طريقي به حيوان برسد عمده فاكتورهاي تاثيرگذار بر روي متابوليسم يد در حيوانات را بايد فعاليت تيروئيد، دماي محيط اطراف، مقدار يد پايدار مادة غذايي و زمان شيردهي دانست. در واقع مقدار ذخيرة يد موجود در غذا، چه پايدار و چه غير پايدار، نقش مهمي را در جذب و تاثير گذاري اين راديونوكليد دارد . با ورود اين عنصر به زنجيرة غذايي جانوران، هم از طريق غذاهاي مختلف و هم ازطريق آبي كه توسط آنها مورد استفاده قرار مي گيرد ( آب نوشيدني ) به اين جانوران منتقل شده و آنها را تحت تاثير قرار مي دهد . يد در مسير حركت خود به تيروئيد مي رسد. اندازه گيريهاي تخميني اوليه از دزهاي حاصل شده در محيط، بوسيلة مدلهاي پيش بيني لازم بنظر مي رسند. يد – 131 در كوتاه مدت در تيروئيد بعضي افراد دز نسبي بالايي را مي دهد ولي در دراز مدت و براي دز كل عامل مهمي محسوب نمي شود كه اين امر هم براي اشخاص و هم جامعه صادق است.
جذب راديو يد در جانوران از طريق سيستم گوارشي و روده بيشترين درجة اهميت را دارد كه ديگر روشهاي جذب نسبت به آن اهميت ناچيزي را نشان مي دهند . قسمت اعظم راديو يد جذب شده به تيروئيد ختم مي شود و %10 – 5 آن در شير جانور شيرده ظهور مي يابد.از جمله فاكتورهاي مهم دخيل درتاثيرآن درجانور، بايستي به مقدار يد پايدار موجود درسيستم بدن جانور و نيزمقداراز دست دهي يا خروجي آن از بدن اشاره كرد. از نقاط قابل ملاحظة ظهور آن براي مونيتورينگ علاوه بر شير مي توان به پشم جانور اشاره كرد . يد-131 كه بيشتربصورت گازي وجود دارد درسطح ذرات موجود درهوا جذب مي شود وبه آئروسل ها مي پيوندد و بهمراه آنها منتقل مي شود. ديده شده است كه ميزان تشعشعاتي كه از مخلوط يد 131 و 132 و 133 و 135 تشكيل شده تاثيرات چشمگيرتري بر روي تيروئيد در مقايسه با همان ميزان تشعشعات كه فقط شامل I-131 باشد، دارد كه اين تاثير حدود 25-10 برابر بيشتر بوده است.
مواجه با ید رادیواکتیو:
يد 131 محصولي از شكاف اتمي اورانيوم و پلوتونيوم است. وجود اين فاكتور در محيط زندگي خطرات بالقوه‌اي براي سلامت انسانها به همراه دارد. به همين دليل است كه دولت ژاپن دستور سريع تخليه مناطق مسكوني تا شعاع 30 كيلومتري از نيروگاه فوكوشيما را صادر كرده‌اند. افرادي كه در اين محدوده و در حين نشت مواد راديو اكتيو حضور داشته‌اند، در معرض مقادير بسيار خطرناكي از يد 131 قرار داشته‌اند البته بايد به يك نكته اساسي توجه داشت و آن اينكه قرار داشتن در چنين محيط‌هايي به معناي آن نيست كه افراد به سرعت دچار عوارض مختلف شده و خيلي زود جان خود را از دست بدهند. در چنين محيط‌هايي كه به كشاورزي و دامپروري پرداخته مي‌شود ـ به عنوان مثال محدوده وسيعي از اطراف نيروگاه فوكوشيما شامل اراضي وسيع كشاورزي اسفناج و همچنين تاسيسات توليد شير از دام بوده است ـ پرتوهاي راديو اكتيو موجب آلودگي شديد اين محصولات مي‌شوند. تحقيقات نشان مي‌دهند اگر شير آلوده به اين پرتوها همه روزه و در طول سال نوشيده شود، همان تاثيري بر بدن انسان گذاشته مي‌شود كه قرار گرفتن در معرض دستگاه سي‌تي‌اسكن دارد و البته هشدار متخصصان پزشكي را نبايد از ياد برد كه تا حد امكان از انجام سي‌تي‌اسكن بي‌مورد پرهيز شود. اكنون اين پرسش مطرح مي‌شود كه اين پرتوها چگونه بدن انسان را تحت تاثير قرار مي‌دهند؟
آسيب سلولي و به دنبال آن مرگ سلولي دردناك‌ترين تاثيري است كه از اين راه بر بدن انسان گذاشته مي‌شود. پرتوهاي گاما كه در امور پزشكي به كار گرفته مي‌شوند، انرژي قابل توجهي براي از بين بردن تك‌اتم‌ها دارند. نتيجه شوم اين فرآيند چيزي نيست جز تغيير دائمي ساختار حساس رشته‌هاي حياتي دي‌ان‌اي. اما اين پايان ماجرا نيست، پرتوهاي راديو اكتيو اين توانايي را دارند كه ساير مولكول‌هاي موجود در سلول‌ها را نيز يونيزه كنند. مولكول‌هاي آب از جمله اين موارد هستند. اين يون‌ها كه اصطلاحا به آنها راديكال‌هاي آزاد گفته مي‌شود بشدت واكنشي هستند و مي‌توانند خود را به مولكول‌هاي دي‌ان‌اي بچسبانند. حالا تصور كنيد در نتيجه اين چسبندگي چه اتفاقات شومي روي مي‌دهد! رشته‌هاي دي‌ان‌اي درهم خرد شده يا پيچيده مي‌شوند. اما آيا سلول‌هاي آسيب‌ديده اقدامي در راستاي ترميم خود انجام نمي‌دهند؟
سلول‌ها به طور خودكار شروع به ترميم خود مي‌كنند، اما معمولا اين تلاش سرانجامي ندارد، چون آسيب وارد شده به ساختار دي‌ان‌اي و در كل تشكيلات سلولي آنقدر شديد است كه عملا ترميمي صورت نمي‌پذيرد. طولي نمي‌كشد كه سلول مي‌ميرد اما اين تازه آغاز يك تراژدي غمبار است. سلول‌هاي آسيب‌ديده پيش از مرگ خود پيام‌هاي شيميايي به سلول‌هاي مجاور ارسال مي‌كنند كه آنها را به خودكشي ترغيب مي‌كنند. نكته جالب توجه اين است كه حتي سلول‌هاي مجاوري كه آسيب نديده‌اند نيز اين پيام‌ها را دريافت كرده و نابود مي‌شوند. نتيجه كلي چنين فرآيندي چيزي نيست جز جهش‌هاي ژنتيكي كه سرطان ميوه تلخ آن است. تحقيقات دانشمندان نشان مي‌دهد حتي مقادير كمي از پرتوهاي راديو اكتيو زمينه‌ساز ابتلا به چنين سرطان‌هايي مي‌شود.
در حادثه انفجار نيروگاه چرنوبيل روسيه، "يد راديواکتيو" در فضا پخش شد و برخي از پزشکان معتقدند که پس از مصرف علوفه آلوده به اين ماده توسط گاوها، به انسان ها نيز منتقل شد و چون مقابله اي با ورود اين ماده به بدن صورت نگرفت، پس از مدتي موجب بروز سرطان در افراد گشت.
اما حادثه انفجار نيروگاه هسته اي ديگري نيز 32 سال پيس در "تري مايل" آمريکا رخ داد که با وجود ذوب شدن راکتورهاي هسته اي اين نيروگاه و خروج بخشي از سوخت، فاجعه اي شکل نگرفت و هيچ نشانه اي از ابتلا به سرطان در نواحي اطراف آن نيز مشاهده نشد.
از دیدگاه استراتژیک، توجه به پیامدهای سلامت در گستره‌ی عموم مردم که پس از رخداد هسته‌ای در راکتورهای نیروگاه هسته‌ای ممکن است روی دهند، فوق العاده مهم می‌باشند. رخدادهای ناگوار در راکتورهای هسته‌ای، در چند دهه‌ی گذشته در جهان روی داده‌اند، و این رخدادها با آزادسازی مقادیر عظیمی از گازهای بی‌اثر، یُد رادیواکتیو و دیگر ایزوتوپ‌ها توأم بوده‌اند.
از این دیدگاه، ایزوتوپهای یُد در کانون توجه قرار می‌گیرند، زیرا پس از انفجار در یک راکتور هسته‌ای، نه تنها این ایزوتوپ‌ها در مقادیر بسیار عظیمی آزاد می‌گردند بلکه برخورد با آنها می‌تواند پیامدهای بسیار مهمّی بر سلامت انسان بر جای گذارد.
بدین سان، اقدامات حفاظتی برای رویارویی با پیامدهای سلامت بر انسان ایزوتوپهای یُد رادیواکتیو شامل جلوگیری از اثرات قطعی (Deterministic) مانند هیپوتیروئیدی در نتیجه‌ی برخورد با مقادیر بالای تابش پرتوی و نیز کاهش اثرات احتمالی (Stochastic) مانند سرطان تیروئید و ندول‌های تیروئید برآمده از برخورد با مقادیر کمتر یُد رادیواکتیو می‌باشد. از آنجا که سلول‌های تیروئیدی کودکان بیشتر از بزرگسالان، در حالت تقسیم سلولی می‌باشند، شانس جهش‌های ژنی و سرطان تیروئیدی را بیشتر از خود، نسبت به بزرگسالان، نشان می‌دهند.
در رخداد هسته‌ای 1986 نیروگاه اتمی چرنوبیل، بیش از پنج میلیون نفر در معرض تابش‌های هسته‌ای قرار گرفتند. عمده‌ی مواد رادیواکتیو آزاد شده شامل یُد 131 و ایزوتوپهای سزیوم بود. هر چند که این تابش هسته‌ای، موجب سندرم حاد پرتوی در جمعیت در معرض برخورد با پرتوها نگردید، امّا با افزایش خطر سرطان در کودکان بلاروس، بخش کوچکی از فدراسیون روسیه و بخش شمالی اوکراین، همراه بود. حتی در سال‌های پس از حادثه‌ی چرنوبیل، رخداد سرطان تیروئید در مناطقی که بیشتر آسیب دیده بودند، تا میزان 100 برابر زمان پیش از حادثه فزونی یافت.
هر چند که پس از یک رخداد هسته‌ای، آلودگی با یُد رادیواکتیو، از راه بیرونی و درونی امکان پذیر است ولی عمده‌ی راه انتقال ایزوتوپهای رادیواکتیو یُد، به ویژه یُد 131، از طریق درونی می‌باشد که این آلودگی از طریق تنفس ابر اتمی که پس از یک رخداد هسته‌ای در گذر است و یا از طریق مصرف غذاهای آلوده به یُد رادیواکتیو، به ویژه فرآورده‌های لبنیاتی و سبزیجات برگ‌دار، روی می‌دهد.
"يد راديواکتيو" يا "راديو يد" که براي انسان خطرناک است يکي از محصولات جانبي واکنش هاي شيميايي مرتبط با اورانيوم در نيروگاه هسته اي فوکوشيماي ژاپن است.
چون غده تيروئيد بدن مستعد دريافت "يد راديواکتيو" است، افرادي که در معرض خطر تشعشات اين نيروگاه قرار دارند مي توانند "يدات پتاسيوم" مصرف کنند، چون حاوي ترکيبات پايدار يد است و تيروئيد را از آسيب ناشي از "يد راديواکتيو" حفظ مي کند.
از آنجا که در شرایط طبیعی فیزیولوژیک بدن، انتقال دهنده‌ی سدیم – یُد که بر روی سطح سلول‌های تیروئیدی هستند را می‌توان با مصرف یُد فراوان کاهش داد، تجویز یُدید پتاسیم به عنوان یُد غیر رادیواکتیو در هنگام بروز حادثه در راکتور هسته‌ای و گذر ابر اتمی برخاسته از این حادثه، بهترین شیوه‌ی منطقی برای اشباع غده‌ی تیروئید با یُد غیر رادیواکتیو و ممانعت این غده از برداشت یُد رادیواکتیو می‌باشد. میزان دوز پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای یُد پتاسیم، 130 میلی‌گرم برای بزرگسالان، 65 میلی‌گرم برای کودکان 3 تا 12 سال، 32 میلی‌گرم برای کودکان 1 ماهه تا 3 ساله و 16 میلی‌گرم برای نوزدان کمتر از یک ماه است. قرصهای یُدید پتاسیم باید بلافاصله بعد از رخداد هسته‌ای یا طیّ چند ساعت اولیه (تا 4 ساعت) مصرف شود تا مؤثر واقع شود.
تجربهی کشور لهستان در زمینه‌ی تجویز یُدید پتاسیم، بزرگترین و بهترین تجربهی جهانی پیرامون اثر و عوارض تجویز یُد غیر رادیواکتیو، در پس از حوادث هسته‌ای می‌باشد. در این کشور، پس از رخداد هسته‌ای چرنوبیل، جمعاً تعداد 10/5 میلیون دوزاژ محلول KI به کودکان و 7 میلیون دوزاژ به بزرگسالان داده شد. تجربهی کشور لهستان نشان داد که کاربرد یُدید پتاسیم در رخدادهای هسته‌ای بسیار ایمن می‌باشد. پس از رخداد هسته‌ای چرنوبیل در لهستان، هیچ افزایش بروز سرطان تیروئیدی گزارش نشد و عوارض جانبی نسبت به یُدید پتاسیم نیز بسیار نادر بوده است. بدین سان، تجربهی لهستان، موفقیت برنامه‌ی پیشگیری با یُد پایدار را در رخدادهای هسته‌ای به نمایش می‌گذارد. بر همین اساس، در رخداد هسته‌ای فوکوشیمای ژاپن در سال 2011 نیز 230 هزار واحد یُد پایدار در سطح جمعیت اطراف راکتورهای آسیب دیده، پخش گردید.
از این رو، پس از یک رخداد هسته‌ای، توجه به ساز و کار پخش یُد پایدار و مسائل و مشکلات نوپدید، نگرش ژرفی را می‌طلبد. با توجه به نزدیک بودن زمان آغاز به کار نیروگاه هسته‌ای بوشهر، وجود یک دستورالعمل پایه برای کنش‌های پیشگیرانه با یُد پایدار در پس از رخدادهای هسته‌ای، بسیار فراوان احساس می‌شود.
شرط موفقيت اين روش واكنش به موقع و استفاده كافي از داروهاست. پيش از پخش راديواكتيو در هوا بايد اين داروها را مصرف كرد تا مانع جذب يد راديواكتيو بيشتر توسط بدن شوند. اين داروها باعث مي‌شوند كه يد كافي در غده تيروئيد انسان جمع شود و بدن ديگر نيازي به جذب يد راديواكتيو نداشته باشد. جذب يد راديواكتيو و تراكم آن در غده تيروئيد، به سرطان تيروئيد مي‌انجامد. 10 سال پس از حادثه چرنوبيل، در ميان كودكان آن منطقه ۴۲۴ مورد سرطان غده تيروئيد مشاهده شده است.
اطلاعات حاصل از تحقیقات انجام شده نشان می دهد که با يد ۱۳۱ مي‌توان از انسانها در برابر تشعشعات راديواكتيو محافظت كرد. بهتر از آن قرص‌هاي كاليوم يد است كه صورت لزوم باید ميان مردم پخش شود.
دستورالعمل راهنمای کاربرد یُدید پتاسیم در رخدادهای هسته‌ای مورد پذیرش همه‌ی کشورهایی که دارای راکتورهای هسته‌ای هستند، ”دستورالعمل برای پیشگیری با یُد پس از رخدادهای هسته‌ای“، می‌باشد که در سال 1999 توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) ارائه شده است. هر چند دستورالعمل‌های دیگری توسط مدیریت غذا و داروی آمریکا (FDA) و دیگر مجامع بین‌المللی ارائه شده‌اند، اما همه‌ی این دستورالعمل‌ها، در نهاد خود، اصول و شیوه‌ی تجویز یُد پایدار را که در دستوالعمل سازمان جهانی بهداشت نمایان است، به نمایش می‌گذارند.. خوشبختانه، در مارس 2011 دستورالعمل 1999 سازمان جهانی بهداشت، توسط خود این نهاد بین‌المللی مورد بازنگری فنی قرار گرفته است
در یک فراگرد کلی، در این زمینه نه تنها دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت را باید مد نظر فرار داد بلکه از تجربیات دیگر کشورها، به ویژه کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا نیز باید مدد جست.
رخدادهای هسته‌ای در نیروگاه‌های چرنوبیل و فوکوشیمای ژاپن نشان دادند که رخدادهای هسته‌ای فقط یک مسئله‌ی بومی نبوده و پیامدهای بر سلامت آن می‌تواند براساس شرایط اقلیمی تا صدها کیلومتر گسترش یابد. بدین سان طراحی مدیریت بحران یک رخداد هسته‌ای در سطح ملّی و آموزش ”پاسخ و آمادگی پزشکی در رخدادهای هسته‌ای“ از اولویت‌های مطرح در گستره‌ی سلامت می‌باشند.
